LUBOMYR MELNYK: Gram z prędkością życia

Urodził się w Niemczech, studiował w Kanadzie, poważną karierę rozpoczynał w stolicy Francji, ale jego prawdziwą ojczyzną jest Ukraina. Lubomyr Melnyk, twórca Continuous Music – nowego języka w muzyce fortepianowej – to pianista genialny, innowacyjny, ekscentryczny. I najszybszy na świecie.

Ultramaryna: Jakie to uczucie być odkrytym na nowo przez młode pokolenie?
Lubomyr Melnyk: To dla mnie wielka radość, kiedy ktoś dostrzega piękno tej formy muzyki fortepianowej i kiedy budzi ona zdumienie. Nowa publiczność lekko mnie zaskoczyła, ale zauważam w generacji młodych ludzi cudownego ducha. To osoby odnajdujące piękno w każdym rodzaju muzyki. Nie są też bezkrytyczne w stosunku do politycznych zawirowań, z którymi muszą się zmagać. Myślę, że zdolność do odkrywania wspaniałości muzyki idzie w parze z dostrzeganiem prawdziwej brzydoty i okropności świata. Posiadanie oczu i uszu oznacza, że można zobaczyć i usłyszeć prawie wszystko.

Miano najszybszego pianisty na świecie zobowiązuje. Czy ta szybkość bywa czasem przekleństwem? Nigdy! To cudowna umiejętność. Wolność, którą Continuous Music daje ciału pianisty, jest największym darem, jaki można sobie wyobrazić. To jak posiadanie albo rozwijanie wystarczająco silnych skrzydeł, aby ponieść duszę przez niekończące się wymiary przestrzeni i czasu. Gdy tylko ta muzyka przenika przez ciało, stajemy się naczyniem wypełnionym światłem, które zmienia wszystkie włókna naszych tkanek. I wtedy zdajemy sobie sprawę, że to jest najważniejsza rzecz na Ziemi!

Czy pragnienie ciągłości jest zatem siłą napędzającą całą naturę? Natura nie ma siły napędowej. Istnienie czasu i przestrzeni jest całkowicie arbitralne i należy do królestwa Bożego.

Co w takim razie z powolnością? Ludzie opacznie rozumieją znaczenie fortepianowej muzyki. Myślą, że prędkość jest jej głównym wyznacznikiem, a tak nie jest. Nie są wystarczająco dojrzali, żeby zdać sobie sprawę z niezwykłego piękna tego instrumentu. W Continuous Music nie ma ani powolności, ani szybkości. Jest tylko życie. Nie widzę różnicy w ciele i w palcach, kiedy poruszam nimi w superszybkim, czy też w dużo wolniejszym tempie. Gram z prędkością życia.

Jak brzmi najprostsza definicja Continuous Music? To rozbryzgiwanie fortepianu na przestrzeni całego wszechświata we wszystkich jego wymiarach.

Czy ukraińskie pochodzenie miało wpływ na pańską twórczość? Zdecydowanie! Tylko Ukrainiec mógł odnaleźć klucz do tego ukrytego uniwersum fortepianu. Świat wciąż jest ślepy, nie widząc wielkiej roli mojego narodu w powstaniu ludzkości. W ukraińskiej duszy odnaleźć można związki z powstaniem kosmosu, dawno dawno temu. To dlatego tak bardzo nienawidzą nas Rosjanie. Nie mogą znieść życia obok narodu, który nie ma w sobie agresji, nie ma chęci zabijania i niszczenia, nie ma kłamliwych intencji i aspiracji do bycia mocarstwem. Nasze nacje były w stanie wojny przez wieki i przez wieki moi rodacy musieli odpierać ataki siejące spustoszenie ze strony Rosji. Myślę, że Polacy to rozumieją.

Skoro mowa o Polsce, ma pan ulubionych polskich kompozytorów? Znam tylko kilku. Wszyscy z nich są znakomici i godni podziwu, ale ten, który świeci na niebie najjaśniejszym światłem, to Fryderyk Chopin. On nie jest człowiekiem. I nie był człowiekiem. Teraz mam to szczęście, że każdego dnia wciąż więcej dowiaduję się o jego geniuszu, a także o błędnie zdeponowanej miłości. O tym, jak został oszukany i zdradzony przez kobietę, jak bardzo jej wierzył, jak głęboko kochał i jak mocno cierpiał, kiedy zdał sobie sprawę, że słowa George Sand o ich przyjaźni były oszustwem. Geograficznie żył poza swoim krajem, ale jego muzyka i dusza były zawsze w ojczyźnie, w Polsce. Żaden Francuz nie mógłby skomponować muzyki Chopina. To mi trochę przypomina moją własną sytuację.

tekst: Roman Szczepanek | zdjęcie: Tonje Thilesen
ultramaryna, grudzień 2016

Lubomyr Melnyk wystąpi 7.12 w siedzibie NOSPR w cyklu Before TNM 2017 >>> czytaj więcej

>>> strona Lubomyra Melnyka